ما همه در این موقعیت بودهایم که کسی از ما درخواست میکند که با او بیرون برویم، اما احساسات متقابل نداریم. این میتواند از طرف کسی باشد که برای اولین بار ملاقات میکنیم یا کسی که قبلاً با او آشنا بوده ایم.
قرار گرفتن در چنین موقعیتی میتواند مشکل و بسیار ناراحتکننده باشد. همه ما تجربه رد شدن درخواستمان را داشتهایم و این تجربه اصلاً خوشایند نیست. شما نمیخواهید بیرحم باشید و طرف مقابل را بلاتکلیف بگذارید، اما نمیخواهید با او بیرون بروید.
هرگونه رد کردن میتواند دردناک باشد، بنابراین نحوه رد کردن درخواست دیگران باید با صداقت و احترام باشد. استفاده از کلیشه قدیمی “مشکل از من است نه تو” میتواند باعث شود که فرد تعجب کند که واقعاً چه اتفاقی افتاده است. اگر به دنبال راههایی برای رد کردن کسی به شکلی دوستانه هستید، این مقاله به شما کمک میکند تا با رویکردی همدلانه به سوالات و پیشنهادات پاسخ دهید.
چرا مهم است که نه بگوییم
مشکل در تعیین مرزها
بسیاری از افراد برای گفتن “نه” و تعیین و حفظ مرزهای خود در روابط، چه دوستانه و چه عاشقانه، مشکل دارند. تحقیقات نشان میدهد که افراد معمولاً در رد کردن دیگران دچار مشکل میشوند، حتی اگر نخواهند با او رابطهای داشته باشند. اما اگر احساس عاطفی به شخص ندارید، بیرون رفتن با او فقط از روی ترحم، به هیچکس کمکی نمیکند.
اجتناب از قرار ملاقاتهای از روی ترحم
این کار در واقع هدر دادن زمان و انرژی هر دو نفر است. ممکن است فکر کنید با اجتناب از آسیب به احساسات فرد دیگر او را دلگرم میکنید، اما آنها از اینکه گمراه شدهاند قدردانی نخواهند کرد. ارتباط شفاف و صریح از ابتدا از بروز سوءتفاهمها و جریحهدار شدن بیشتر احساسات در آینده جلوگیری میکند.
علاوه بر این، وانمود کردن به علاقهمندی یا تعهد به چیزی که نمیخواهید، تمامیت شما را به خطر میاندازد. مهم است که با خودتان و احساساتتان صادق باشید و از نیازهای خود دفاع کنید.
شخصیتهای دیگر و احترامی که به آنها میگذارید
سابرینا رومانو، روانشناس و کارشناس ارتباطات، میگوید: «ما باید مرزهای خود را حفظ کنیم، زیرا نحوه رفتار دیگران با ما از نحوه رفتاری که با خودمان داریم شروع میشود». گفتن “نه” و ایستادن روی مرزهای خود نشاندهنده احترام به خود و دیگران است.
استراتژیهایی برای رد کردن همدلانه
در اینجا چند راهبرد که میتواند به شما کمک کند تا کسی را با مهربانی و صداقت رد کنید، ارائه شده است.
اگر میخواهید یک قرار بار اول را رد کنید
رد کردن یک قرار بار اول آسانتر است اگر کسی را به خوبی نمیشناسید. سرمایهگذاری عاطفی زیادی وجود ندارد، بنابراین یک پاسخ ساده و مستقیم کافی است. با این حال، یک لمس مهربانی میتواند تاثیر زیادی داشته باشد. از این راهنماییها هنگام رد کردن یک قرار اول استفاده کنید:
- قدردانی از تلاش: اگرچه شما فرد را رد میکنید، میتوانید قدردانی خود را بابت درخواستشان ابراز کنید. گفتن “خیلی لطف دارید که پیشنهاد دادید” یا “متشکرم که به من فکر کردید” میتواند ضربه را نرمتر کند.
- صریح بودن: همیشه بهتر است در مورد عدم علاقه خود صریح باشید. یک جمله ساده “متشکرم که پرسیدید، اما من علاقهای به بیرون رفتن ندارم” به خوبی کار میکند.
- استفاده از جملات “من”: جملات “من” تمرکز را روی شما نگه میدارد تا به این ترتیب مخاطب احساس نکند که مورد انتقاد یا سرزنش قرار گرفته است. به عنوان مثال میتوانید بگویید “من الان به دنبال قرار نیستم” یا “من در حال حاضر روی کارم تمرکز دارم و به دنبال رابطه نیستم”، اگر این وضعیت برای شما صادق باشد. اگر فقط علاقهای ندارید، میتوانید به سادگی بگویید “من ارتباط دوطرفه ای احساس نمیکنم”.
- ساده نگه داشتن: به یاد داشته باشید که شما بدهکار توضیحات هر جزیی نیستید. یک پاسخ ساده و مودبانه کفایت میکند. “اغلب، کلمات کمتر کافی است و ‘نه’ خودش یک جمله کامل است.”
- پرهیز از پیامهای مختلط: اگر علاقهای ندارید، نگویید “شاید دفعه بعدی”. قاطع باشید تا از سردرگمی در آینده جلوگیری کنید. نیازی نیست با دادن امید کاذب مخاطب را گمراه کنید.
- محترم بودن: به یاد داشته باشید که با احترام و همدلی با فرد برخورد کنید. رد شدن ناراحتکننده است، بنابراین با حساسیت و درک صحبت کنید.
اگر میخواهید یک قرار بار دوم به بعد را رد کنید
رد کردن یک قرار بعدی میتواند دشوارتر باشد زیرا شما زمانی را با فرد گذراندهاید. شما در موقعیت ناراحتکنندهای هستید که آنها میخواهند ارتباط را ادامه دهند اما شما تمایلی ندارید. این وضعیت چالشبرانگیز است زیرا نمیخواهید به احساسات آنها آسیب برسانید، اما نمیخواهید به دیدارها ادامه دهید.
- بیان قدردانی: با تشکر از دعوت آنها و نشان دادن قدردانی برای وقتی که با هم گذراندهاید، شروع کنید. به عنوان مثال، میتوانید بگویید “خیلی ممنون از لحظات خوبی که داشتیم”. این یک لحن مثبت برای مکالمه تنظیم میکند.
- صادق بودن: احساسات خود را به شکلی ملایم اما صادقانه به اشتراک بگذارید. اجازه دهید بدانند که از گذراندن وقت با هم لذت بردهاید، اما در نهایت میخواهید مسیرهای جداگانهای بروید. این میتواند به شکل “متأسفانه، من ارتباطی را که بهدنبال آن هستم احساس نمیکنم، اما برای شما بهترینها را آرزو میکنم و امیدوارم آنچه را که دنبالش هستید پیدا کنید!” باشد.
- ارائه توضیح: اگر احساس راحتی میکنید، بهطور خلاصه توضیح دهید که چرا فکر میکنید این ارتباط نتیجهبخش نخواهد بود. به یاد داشته باشید که از جملات “من” استفاده کنید که بر ترجیحات شخصی شما تمرکز دارد، نه سرزنش کردن آنها. به عنوان مثال میتوانید بگویید “فقط احساس ارتباط عاشقانهای نمیکنم” یا “به دنبال کسی هستم که منافع مشترکی داشته باشد”.
- در نظر گرفتن احساسات آنها: چگونگی احساس فرد دیگر را در نظر بگیرید و مشارکتهای آنها را به گونهای تأیید کنید که نشان دهد شما میفهمید که این ممکن است برای آنها دردناک باشد. میتوانید احساسات فرد دیگر و تأثیرات مثبتی که دارند را تأیید کنید و به آنها بفهمانید که قدردان آنچه که به شما دادهاند و آنچه که به دست آوردهاید، هستید.
- برای آنها آرزوی موفقیت کنید: به عنوان مثال، میتوانید بگویید “امیدوارم درک کنید. برای شما در زندگی عاشقانهتان بهترینها را آرزو میکنم” یا “فکر میکنم شما فرد فوقالعادهای هستید و امیدوارم آنچه را که بهدنبال آن هستید پیدا کنید.”
زمانهایی که لازم نیست مهربان باشید
آنها پاسخ “نه” شما را نمیپذیرند
اگر کسی بعد از رد کردن پیشنهاد شروع رابطه با قطعیت و وضوح از شما نپذیرد و همچنان به درخواست خود ادامه دهد، لازم است که بیشتر صریح و محکم باشید. مثلاً میتوانید بگویید: “قدردان درخواستت هستم، اما من علاقهای ندارم. لطفاً دیگر از من نپرس.”
این نوع پاسخ نشاندهنده احترام به خود و محکم ایستادن بر روی مرزهای شخصی شماست. این امر نه تنها به فرد دیگر، بلکه به خودتان نیز نشان میدهد که شما به نیازها و تمایلات خود ارزش مینهید.
آنها سعی میکنند شما را به نوعی تحت تاثیر قرار دهند
اگر کسی تلاش کند با استفاده از احساس گناه یا اعمال نفوذ در شما، شما را وادار به قبولی کند، باید صریح باشید. گاهی افراد میگویند: “هیچکس دیگری نمیخواهد با من بیرون برود.” پاسخ مناسب در این موقعیت میتواند باشد: “این مسئولیت من نیست و من علاقهای ندارم، لطفاً به این احترام بگذار.”
این نوع تعاملات میتواند به ایجاد یک رابطه نابرابر و ناسالم منجر شود. مهم است که از ابتدا مشخص کنید که این نوع رفتاری پذیرفتنی نیست و شما موظف به پذیرش هیچگونه فشاری نیستید.
آنها مرزهای شما را نقض میکنند
وقتی کسی مرزهای شما را نقض میکند یا به آنها احترام نمیگذارد، بازی دوستانه بازی کردن فقط پیام شما را درهم و مبهم میکند. به طور واضح و قطعی مرزهای خود را اعلام کنید: “من علاقهای به ادامه گفتگو ندارم، لطفاً دیگر با من تماس نگیرید.” اگر لازم باشد، میتوانید آنها را در تمامی پلتفرمها مسدود کنید.
حفظ مرزها از مهمترین عوامل در حفظ سلامت روان و روابط سالم است. با تعیین و حفظ مرزهای خود، شما نشان میدهید که برای خود و دیگران احترام قائلید.
آنها شما را ناراحت میکنند
اگر فردی که از شما درخواست میکند، شما را ناراحت میکند یا احساس ناامنی به شما دست میدهد، تردید نکنید که صریح و بدون تعارف باشید. میتوانید بگویید: “نه، ممنون و صادقانه بگویم، رفتارتان من را ناراحت کرده است.” در این صورت، حتی میتوانید رفتار آنها را گزارش کنید.
امنیت و راحتی روانی شما بر هر چیز دیگری اولویت دارد. اگر کسی باعث میشود که احساس ناراحتی کنید، حق دارید که این موضوع را ابراز کنید و خود را از وضعیت ناراحتکننده دور کنید.
اگر در خطر هستید
شرایط خطر فوری
در صورت برخورد با شرایطی که به خطر فوری منجر میشود، قوانین مرتبط با رد کردن پیشنهاد شروع رابطه ممکن است کاربردی نداشته باشند. به منظور حفظ امنیت خود، ممکن است لازم باشد افرادی را که به طور مستقیم تهدید میکنند یا خطری برای شما ایجاد میکنند، مدت زمانی موافقت کنید تا هنگام اطمینان از امنیت خود، از موقعیت خطرناک خارج شوید.
به عنوان مثال، اگر کسی رفتار تهدیدآمیزی دارد، بهتر است ابتدا سعی کنید فرد را آرام کنید و بگویید که موافقید، تا بتوانید به موقعیت امنتر برسید و کمک بخواهید.
درخواست کمک و پشتیبانی
اگر از طرف کسی تهدید میشوید یا در شرایط خطرناک قرار دارید، به دنبال کمک و پشتیبانی باشید. میتوانید با شماره ۱۱۰ تماس بگیرید یا به خانواده اطلاع دهید.
مثلاً میتوانید با خطوط تلفن ملی اورژانس اجتماعی با شماره ۱۲۳ تماس بگیرید و از حمایت و مشاوره حرفهای بهرهمند شوید.
امنیت و سلامت شما اولویت دارد. در صورت بروز هرگونه تهدید یا خطر، بلافاصله به دنبال کمک باشید و افراد معتمد را در جریان وضعیت خود قرار دهید. ممکن است نیاز به پناهگاههای امن یا مراجع قانونی داشته باشید تا از خودتان محافظت کنید.
چگونه بالغانه رد شدن را بپذیریم
تصمیم آنها را بپذیرید
به خاطر داشته باشید که رضایت صریح کلید هر تعامل عاشقانه است. اگر فردی بگوید “نه” یا علاقهای به ادامه ارتباط ندارد، مهم است که تصمیم آنها را بپذیرید و از پیگیری آنها خودداری کنید. این به شما کمک میکند تا به احترام و عزتنفس خود پایبند بمانید و به تصمیمات دیگران احترام بگذارید.
واکنش احساسی نداشته باشید
به جای برخورد احساسی، یک قدم به عقب بردارید و کمی فاصله بگیرید. احساسات شما معتبر هستند، اما مهم است که آنها را بر روی دیگران تخلیه نکنید. قبل از پاسخ دادن یا واکنش نشان دادن، کمی زمان بگذارید تا آرام شوید و اگر نیازی نیست، اصلاً پاسخ ندهید. کنترل احساسات به شما کمک میکند که بتوانید با موضوع برخورد بهتری داشته باشید.
با وقار پاسخ دهید
به رد شدن با وقار و بلوغ پاسخ دهید. میتوانید بگویید: “مشکلی نیست، موفق باشید!” یا “متشکرم که صادق بودید. امیدوارم آنچه را که در جستجوی آن هستید پیدا کنید.” با این کار نشان میدهید که میتوانید با بلوغ و احترام با موضوع برخورد کنید و برای طرف مقابل نیز احترامی قائل باشید.
احساسات خود را بپذیرید
طبیعی است که بعد از رد شدن احساس ناامیدی، درد، ناراحتی یا عصبانیت کنید. احساسات خود را بدون قضاوت و شرمزدگی بپذیرید و آنها را به عنوان بخشی از فرآیند طبیعی در نظر بگیرید. با پذیرش احساسات، میتوانید به سرعت از آن عبور کنید و به زندگی خود ادامه دهید.
تصمیم آنها را محترم بشمارید
درک کنید که فردی که شما را رد میکند، دلیلها و ترجیحات خود را دارد. حتی اگر با آنها موافق نیستید، به تصمیم آنها احترام بگذارید و از تلاش برای تغییر نظر آنها خودداری کنید. احترام به تصمیمات دیگران نشاندهنده بلوغ فکری و عاطفی شماست.
به خودتان محبت کنید
با خودتان مهربان باشید. در طی فرآیند پذیرش رد شدن، خودتان را با محبت و درک برخورد کنید. همان گونه که با یک دوست در موقعیت مشابه رفتار میکنید، به خودتان محبت کنید و حساسیت نشان دهید. این به شما کمک میکند تا به سرعت از موقعیت عبور کنید و به بهبودی دست یابید.
از این تجربه یاد بگیرید و رشد کنید
تمرکز بر روی تجربه میتواند مفید باشد. آیا چیزی وجود داشت که میتوانستید بهطور متفاوت انجام دهید؟ اگر چنین است، به آن بهعنوان یک تجربه یادگیری برای تعاملات آینده نگاه کنید. هر رد شدن یک فرصت صادقانه است تا درباره خودمان، احساساتمان، ارزشی که داریم و تواناییمان در مواجهه با مشکلات یاد بگیریم.
مثبت بمانید
متاسفانه، رد شدن بخشی از زندگی است. با این حال، فرصتهای دیگری برای ارتباط با فردی ویژه وجود خواهد داشت. این ناکامی نباید شما را از دوباره به میدان آمدن باز دارد. اعتماد به این که شخص مناسب برای شما در راه است و با لذت و اشتیاق شما را انتخاب خواهد کرد و اولویت قرار خواهد داد.
منابع
-
Joel, S., Teper, R., & MacDonald, G. (2014). People overestimate their willingness to reject potential romantic partners by overlooking their concern for other people. Psychological Science, 25(12), 2233–2240. https://doi.org/10.1177/0956797614552828
- Pazos, L. A., Cash, D. K., & Russell, T. D. (2024). Yes, no, maybe so: The effects of relationship status on perceptions of inferred consent. Journal of Interpersonal Violence, 39(13–14), 3110–3134. https://doi.org/10.1177/08862605231225515
-
Leary, M. R. (2015). Emotional responses to interpersonal rejection. Dialogues in Clinical Neuroscience, 17(4), 435–441.